W tradycyjnych systemach zamków ortodontycznych drut musi być w jakiś sposób przywiązany do zamka. Odbywa się to za pomocą ligatury elastycznej (kolorowa gumka) lub ligatury metalowej. Ligatury elastyczne zostały wprowadzone do ortodoncji ponad
40 lat temu i szybko zyskały rzeszę odbiorców.
- Ligatura elastyczna traci 50% swojej siły już po 24 godzinach przebywania w jamie ustnej, dlatego powinna być stosowanya tylko w początkowym etapie leczenia i zmieniana na każdej wizycie kontrolnej.
Badania naukowe pokazują, że ligatury elastyczne sprzyjają krwawieniu dziąseł dlatego są zalecane tylko u pacjaentów mająch idealną higienę jamy ustnej. Są one jednakże niezwykle istotnym elementem motywacji pacjenta do leczenia ortodontycznego, opularnym zwłaszcza wśród nastolatów i dzieci. Istnieje nawet specjalna strona, na której można stworzyć własną konfigurację kolorowych gumek na zamkach.
- Ligatury metalowe powinny być stosowane w późniejszych etapach leczenia, gdy ważne jest mocne dowiąznie drutu do zamka, a także przesuwanie zębów wzdłuż drutu.
Ligatury w tym wypadku działają trochę jak hamulec w rowerze, spowalniają ruchy zębów i wymagają użycia większych sił do ich przesunięcia. Należy pamiętać, że ligatury metalowe mają w swoim składzie nikiel i u pacjentów z nasiloną reakcją alergiczną na ten pierwiastek nie powinny być stosowane
- systemamy zamków samoligaturujących zostały wynalezione właśnie po to, aby wyeliminować wady zarówno „gumek“ jak i ligatur metalowych. Są znane różne rodzaje zamków, w których tradycyjne ligatury zastąpiono klapką zamykającą łuk w zamku, albo systemy działające na zasadzie zatrzasku.
WADY I ZALETY:
- Łatwiejsza hygiena jamy ustnej.
- Rzadsze wizyty kontrolne, gdyż wizyta nie wymaga wymiany zużytej ligatury elastcznej.
- Łatwiejsze przesuwanie zębów po drucie ortodotycznym, z powodu mniejszego tarcia, a co za tym idzie obiżenie wartości sił potrzebych do przesunięcia zęba
- Wadą tych systemów jest często wyższa podstawa zamka ze względu na umieszczenie w niej mechanizmu zamykajacego drut w zamku.
